Hybrydowy, elektryczny, benzynowy czy diesel – który silnik wybrać?

Już dawno minęły czasy, gdy rynek samochodów używanych ograniczał się wyłącznie do ofert aut z silnikami benzynowymi i diesla. Obecnie używane samochody, które wystawione są na sprzedaż dostępne są w wersjach z silnikami benzynowymi, niezwykle oszczędnymi silnikami wysokoprężnymi (diesla), a najnowszy dodatek w postaci elektrycznego układu napędowego tylko zwiększył możliwości wyboru.

Na pierwszy rzut oka przyjazne dla środowiska samochody elektryczne o zerowej emisji mogą wydawać się najlepszym wyborem przy zakupie auta. Nie należy jednak spieszyć się z zakupem bez dokładnego przeanalizowania sytuacji. Zielone pojazdy mają swoje zalety, ale nie można zapominać również o ich – często irytujących - wadach. Podobnie jest w przypadku silników benzynowych, wysokoprężnych czy nawet hybrydowych.

Przyjrzyjmy się dokładnie wszystkim dostępnym opcjom. Mamy nadzieję, że ta analiza pomoże Ci wybrać używany samochód, który spełni Twoje oczekiwania.

Jak wybrać rodzaj paliwa przy zakupie samochodu?

Obecnie w Internecie i nie tylko można znaleźć wiele wskazówek dotyczących zakupu używanego samochodu, jednak większość z nich jest niepotrzebnie skomplikowana. W rzeczywistości pierwszą czynnością, którą należy zrobić, jest sporządzenie prostej listy kontrolnej.

Choć nie musisz zagłębiać się w szczegóły, warto oszacować jaki powinien być maksymalny miesięczny przebieg auta, które planujesz kupić, a także określić warunki i środowisko swojej przyszłej jazdy. Następnie należy ustalić jasny budżet, który chcesz miesięcznie przeznaczyć na paliwo i zdecydować, w jaki sposób zamierzasz zapłacić za używany samochód.

Dla przykładu, czy jesteś otwarty na opcje finansowania, które mogą prowadzić do nabycia nowszego, droższego pojazdu, czy może wolisz zapłacić od razu pełną cenę?

Stworzenie rozsądnej listy wymagań może pomóc w oddzieleniu samochodów, których pragniesz, od tych, na które możesz sobie pozwolić.

Przeanalizujmy prosty scenariusz oparty na statystykach. Według U.S. Federal Highway Administration, przeciętna rodzina w USA wydaje 150-200 USD (590 PLN - 790 PLN*) na paliwo i pokonuje około 1600 km miesięcznie. Dane te sugerują, że przeciętna rodzina kupuje pojazdy, które nie są zbyt wydajne. Biorąc pod uwagę, że przeciętny kierowca jeździ pojazdem o zużyciu paliwa na poziomie 30 mpG (ang. miles per gallon), przejechanie 1600 km w ciągu miesiąca będzie wymagało nakładów w wysokości około 110-115 USD na paliwo (430 PLN - 450 PLN*).

*Kurs z dnia 15.12.2023

Tak więc, jeśli chcesz zwiększyć zasięg na jednym zbiorniku paliwa i ostatecznie zmniejszyć wydatki na paliwo, powinieneś w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę paliwooszczędne hybrydy, które mogą osiągnąć co najmniej 40 mpg w jeździe mieszanej. Ponadto możesz rozważyć też zakup pojazdu elektrycznego, ponieważ są one odpowiednie dla właścicieli, którzy szukają wydajności i niskich kosztów.

Różnorodność opcji i ich porównanie

Samochody są dostępne z różnymi wariantami silników, w tym benzynowych, wysokoprężnych, hybrydowych i elektrycznych. Każdy z nich ma różne atrybuty, które można w pełni wykorzystać w określonych środowiskach.

Przykładowo, samochody benzynowe zapewniają dynamiczną jazdę w warunkach miejskich i na autostradach, pojazdy z silnikami diesla doskonale sprawdzają się na długich dystansach, a pojazdy elektryczne są doskonałym wyborem, jeśli wspiera je dobrze rozwinięta infrastruktura i sieci ładowania EV.

Przyjrzyjmy się różnicom między tymi typami silników w samochodach.

Samochody benzynowe

Przez dziesięciolecia samochody napędzane wyłącznie benzyną pozostawały standardowym wyborem dla większości kierowców i nadal stanowią najbardziej praktyczną opcję dla wielu nabywców pojazdów. Jest to szczególnie prawdziwe, gdy weźmie się pod uwagę imponujące postępy, jakie poczyniły nowoczesne silniki benzynowe w zakresie oszczędności paliwa.

Istnieją jednak pewne dodatkowe warunki. Jak w tych reklamach, które brzmią zbyt dobrze, aby mogły być prawdziwe.

Obecnie nabywcy samochodów używanych mogą wybierać spośród różnych silników benzynowych, w tym wolnossących, z turbodoładowaniem oraz zelektryfikowanych z układami typu mild-hybrid. Chociaż wszystkie te systemy służą do napędzania samochodów, różnią się one znacznie pod względem osiągów, dopracowania, niezawodności i oczywiście oszczędności paliwa.

Najbardziej niezawodną opcją jest silnik wolnossący, ponieważ nie zawiera on dodatkowych komponentów, które mogą sprawić, że lokalny mechanik będzie miał z nim dużo pracy. W zależności od pojazdu, silniki typu mild-hybrid mogą poprawić oszczędność paliwa od 6% do 20%, w zależności od tego, jak "ciężka" jest Twoja stopa.

Zalety i wady pojazdów benzynowych

Największe zalety silnika benzynowego to znajomość jego budowy (ważne w razie potrzeby konserwacji silników benzynowych), łatwość obsługi oraz fakt, że jest on dostępny w szerokiej gamie typów samochodów, w tym coupe, hatchbacków, kombi, SUV-ów, a nawet pojazdów z napędem 4x4.

Silniki benzynowe mają jednak pewne wady, które czasami mogą przyćmić ich zalety. Najważniejsze z nich to:

• Silniki benzynowe mogą wymagać użycia dużej ilości oleju. Podczas gdy normalne jest, że tego rodzaju silniki zużywają pewną ilość oleju, ich niewłaściwa konserwacja może prowadzić do dramatycznego wzrostu zużycia tego surowca.
• Tego rodzaju silniki zazwyczaj zużywają więcej paliwa. Podczas jazdy w mieście koszty paliwa dla benzyny mogą okazać się wyższe niż oczekiwano, przy określonej pojemności silnika i stosunku mocy.

Producenci często oferują silniki o niewielkiej pojemności w pojazdach rodzinnych, takich jak Ford Bronco Sport, zapewniając o imponujących osiągach ekonomicznych. Jednak w rzeczywistych warunkach trudno jest osiągnąć deklarowane wartości.

Małe silniki wymagają ciągłego wysiłku, aby wygenerować moc i mogą zużywać tyle samo paliwa, co silniki większe. Są świetnym uzupełnieniem małych, lekkich samochodów osobowych, takich jak Ford Fiesta czy Volkswagen Golf, ale nie sprawdzają się w większych pojazdach, takich jak Honda CR-V czy Toyota Camry.

Emisja CO2 z silników benzynowych powinna również być wzięta pod uwagę – badania brytyjskiego Departamentu Biznesu, Energii i Strategii Przemysłowej wskazują, że CO2 emitowany na km średniej wielkości auta benzynowego wynosi około 192 g/km.

Samochody z silnikiem Diesla

Przez dziesięciolecia Europa była jedynym regionem na świecie, w którym samochody osobowe z silnikami wysokoprężnymi miały znaczący udział w rynku. Prawdopodobnie wynikało to z przyczyn politycznych i marketingowych: uważano, że diesle obniżają emisję spalin i pomagają zmniejszyć zanieczyszczenie. Nabywcy byli również skłonni ignorować nieprzyjemne wibracje silnika, nadmierny hałas lub wyższe koszty konserwacji ze względu na imponującą oszczędność paliwa.

Chociaż silniki wysokoprężne są często uważane za jeden z najlepszych typów samochodów pod względem efektywności paliwowej, ich reputacja ucierpiała, głównie z powodu skandalu związanego z emisjami spalin, w który zamieszany jest pewien producent, którego nazwy tu nie wymienimy. Emisja diesla i NOx to wartości 7-10 razy większe w porównaniu z silnikiem benzynowym.

Zalety i wady samochodów z silnikiem Diesla

Zakup samochodu z silnikiem wysokoprężnym ma największy sens, jeśli musisz pokonywać setki kilometrów każdego dnia lub jeśli chcesz kupić pickupa do holowania ciężkich ładunków. W takich sytuacjach wybór używanego samochodu z silnikiem wysokoprężnym może być racjonalnym wyborem, ponieważ wysoki roczny przebieg i oszczędność paliwa mogą zrównoważyć wyższe koszty utrzymania.

Jednak w innych przypadkach silniki wysokoprężne nie są najlepszym wyborem. Ze względu na bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące emisji spalin, samochody z silnikami wysokoprężnymi wymagają kosztownego układu wydechowego w celu redukcji toksycznych cząstek stałych. Przy niskich prędkościach, w zatłoczonych miastach, układy te mogą się dość szybko zatkać.

Co więcej, w chłodniejsze dni silniki wysokoprężne potrzebują więcej czasu, aby osiągnąć optymalną temperaturę pracy w porównaniu z silnikami benzynowymi. Sprawia to, że są one mniej paliwooszczędne, chyba że mają czas na rozgrzanie się i wydajną pracę, na przykład podczas jazdy autostradą poza miastem ze stałą prędkością. Krótkie przejażdżki po mieście lub ciągłe stanie w korkach nie jest korzystne dla silnika wysokoprężnego.

Ponadto trendy cenowe dla diesla kształtują się nieco lepiej niż dla odpowiedników aut z silnikami benzynowymi, jednak należy pamiętać, że w wielu europejskich miastach funkcjonuje już zakaz wjazdu do wybranych stref autami z silnikiem diesla, który wyprodukowane zostały przed 2001 rokiem. Zakaz ten będzie rozszerzał się w przyszłości również na nowsze auta – na przykład te z 2010 roku itd. Jeśli rozważasz zakup używanego auta z silnikiem wysokoprężnym, pamiętaj, aby kupić auto stosunkowo nowe – maksymalnie kilkuletnie.

Samochody hybrydowe

Samochody hybrydowe stanowią ważną kategorię wśród samochodów różnego typu, wyróżniając się podwójnym układem napędowym. Pojazdy te łączą tradycyjny silnik spalinowy, często zasilany benzyną, z silnikiem elektrycznym i akumulatorem.

Obecnie nabywcy mogą wybierać spośród dwóch rodzajów samochodów hybrydowych: hybryd samoładujących się i hybryd ładowanych z sieci:

• Samoładujące się hybrydy mają dość małą pojemność akumulatora, który działa jako wspomaganie silnika benzynowego. System hybrydowy wyłącza silnik i wykorzystuje napęd elektryczny podczas toczenia się po drodze, hamowania lub jazdy ze stałą, ale niską prędkością.
• Z kolei hybrydy ładowane z sieci mają znacznie większy zestaw akumulatorów i możliwość ładowania wyczerpanych akumulatorów podczas jazdy, w domu, a nawet na publicznych stacjach ładowania.

To, jak hybrydy łączą moc benzynową i elektryczną jest często dla wielu osób dużą niespodzianką. Niemniej to wyjątkowe połączenie pozwala na przejechanie na napędzie elektrycznym od 15 do 80 km. Gdy baterie się wyczerpią, silnik benzynowy staje się głównym źródłem zasilania, a pojazd działa jak zwykła hybryda.

Ta kombinacja oferuje również większy zasięg silnika spalinowego na dłuższych trasach. Wszechstronność samochodów hybrydowych sprawia, że są one atrakcyjnym wyborem dla świadomych ekologicznie kierowców, którzy mają na względzie zrównoważony transport i chcą zmniejszyć swój ślad węglowy bez poświęcania praktyczności i wygody związanej z tradycyjnymi typami samochodów.

Zalety i wady pojazdów hybrydowych

Hybrydy są często chwalone za niższą emisję CO2 i dużą oszczędność paliwa w środowisku miejskim. Uznawane są więc powszechnie za samochody o niskiej emisji. Gdy silniki benzynowe i elektryczne płynnie ze sobą współpracują, oferują do 50% lepszą oszczędność paliwa w porównaniu z podobnymi silnikami benzynowymi. Jeśli jednak zdecydujesz się na droższą hybrydę typu plug-in i będziesz korzystać z energii elektrycznej podczas codziennych podróży, miesięczne koszty paliwa mogą zostać zredukowane do minimum.

Oszczędności z hybrydami oraz wspomniane wyżej argumenty co prawda przemawiają za zakupem "zwykłych" pojazdów hybrydowych (w tym typu plug-in), jednak ta zaawansowana technologia ma swoją cenę.

Ze względu na wyższy popyt, używane samochody hybrydowe są znacznie droższe niż alternatywy napędzane wyłącznie silnikiem spalinowym. Co więcej, po kilku latach użytkowania akumulatory tracą swoją pełną pojemność, co skutkuje gorszym zasięgiem elektrycznym, a w niektórych przypadkach kosztowną wymianą modułów akumulatorowych lub nawet całego zestawu akumulatorów. Stan i trwałość baterii EV są więc czynnikiem, który również należy wziąć pod uwagę przed zakupem auta hybrydowego.

Należy również pamiętać, że choć redukcja emisji w hybrydach jest dużo niższa niż w przypadku aut napędzanych wyłącznie benzyną lub dieslem, produkcja akumulatorów w fabrykach, jak i ich późniejsze składowanie, nie są obojętne dla środowiska.

Ponadto w Polsce opcje ładowania i tankowania dla hybryd nie są jeszcze tak ogólnodostępne jak w innych krajach Europy, choć sytuacja zmienia się bardzo dynamicznie – stacji pojawia się coraz więcej.

Konserwacja pojazdów hybrydowych może być często droższa niż samochodów z samym silnikiem spalinowym z uwagi na konieczność naprawy przez wykwalifikowanego pracownika.

Samochody elektryczne (EV)

W przeciwieństwie do tradycyjnych pojazdów z silnikami benzynowymi lub wysokoprężnymi, pojazdy elektryczne wyposażone są w silniki elektryczne zasilane przez moduły akumulatorowe, eliminując potrzebę stosowania silników spalinowych i, oczywiście, emisji spalin z rury wydechowej.

W ciągu ostatniej dekady producenci wykazali znaczny postęp w technologii chemicznej akumulatorów, co w pewnym sensie pomaga wyeliminować obawy o zasięg, ale tylko dla nabywców nowych samochodów elektrycznych. Z używanymi pojazdami elektrycznymi jest zupełnie inaczej, ponieważ większość niedrogich samochodów elektrycznych ma mniejsze akumulatory, ograniczony zasięg i technologię. Z tego względu sprawdzają się one głównie jako samochody miejskie.

Zalety i wady pojazdów elektrycznych

Do najważniejszych i najbardziej oczywistych zalet pojazdów elektrycznych należą ich cicha praca, płynna jazda, świetne osiągi i niezwykle przystępne koszty eksploatacji, jeśli dysponujesz własnym źródłem zasilania (np. panelami słonecznymi). Jeśli chodzi o koszt samochodu elektrycznego na kilometr kontra koszt samochodu z silnikiem benzynowym, ten pierwszy wypada oczywiście znacznie bardziej korzystnie. W zależności od konfiguracji, ładowanie pojazdu elektrycznego w warunkach domowych może kosztować zaledwie 8 PLN za każde 1200 km. Jak więc widać koszt ładowania dla EV jest nieporównywalnie niższy niż koszt tankowania paliwa.

Jednakże, chociaż pojazdy elektryczne oferują szereg korzyści, nadal w dużym stopniu opierają się na infrastrukturze sieci ładowania. Ta zmiana będzie nieuchronnie wymagać zmiany podejścia do posiadania pojazdu, ponieważ to właściciele pojazdów elektrycznych będą musieli dostosować się do wymogów dotyczących ładowania, a nie odwrotnie. Kwestia tego, jak bardzo dostępna jest sieć elektryczna i EV w kontekście typu auta to nadal temat burzliwych dyskusji wielu kierowców. Stacje tankowania benzyny i diesla są mimo wszystko nadal niewspółmiernie bardziej dostępne niż stacje ładowania dla samochodów elektrycznych.

Całkowity koszt posiadania

Podczas gdy początkowa cena samochodu często stanowi główny czynnik decydujący, ważne jest, aby pamiętać, że po dostarczeniu samochodu do domu, do gry wchodzą również koszty eksploatacji.

Amortyzacja

Powszechnie panuje błędne przekonanie, że wszystkie nowe samochody amortyzują się w podobnym tempie. Jednak amortyzacja pojazdu zależy nie tylko od marki i modelu, ale także od typu silnika.

Obecnie pojazdy z silnikiem benzynowym, hybrydowym lub wysokoprężnym mają najwyższą wartość rezydualną, ponieważ oferują najprostszy sposób wejścia w posiadanie pojazdu. Na przykład po 5 latach posiadania Toyota RAV4 zachowa około 50-55% swojej pierwotnej wartości, w zależności od tego, czy ma pełny hybrydowy układ napędowy, czy hybrydowy układ napędowy typu plug-in.

Nabywcy pojazdów elektrycznych mają dziś do czynienia z najbardziej znaczącą amortyzacją. Ponieważ technologia akumulatorów stale ewoluuje, każdy nowy pojazd elektryczny na rynku ma ulepszony skład chemiczny akumulatora, lepszy zasięg i ogólną wydajność, co sprawia, że starsze modele są mniej konkurencyjne i atrakcyjne dla potencjalnych nabywców.

Spójrzmy na przykład. Zupełnie nowe Audi e-Tron GT kosztuje dziś średnio 475 000 PLN, podczas gdy dwuletni egzemplarz o niskim przebiegu kosztuje średnio 255 000 PLN. Innymi słowy, stracił on około 45% swojej wartości po zaledwie 2 latach.

Oczywiście w przyszłości może się to zmienić (i być może różni się to nawet teraz, w zależności od lokalizacji).

Ubezpieczenie

Ubezpieczenia samochodowe różnią się w zależności od rodzaju silnika pojazdu, jego wieku, przebiegu, modelu, kosztu ewentualnych napraw, ryzyka wypadków i innych czynników wpływających na ryzyko ubezpieczeniowe. Oto kilka ogólnych informacji na temat ubezpieczeń samochodów w zależności od rodzaju silnika:

Silnik benzynowy: Samochody z silnikiem benzynowym często są tańsze do ubezpieczenia niż pojazdy z silnikiem diesla. Koszty napraw benzynowych samochodów są czasami niższe niż w przypadku pojazdów z silnikiem wysokoprężnym, co może wpływać na lepsze ceny ubezpieczenia.

Silnik diesla: Ubezpieczenia dla samochodów z silnikiem diesla mogą być nieco wyższe ze względu na wyższe koszty napraw i konserwacji silników tego typu. W niektórych regionach istnieje ryzyko związane z emisją CO2, co może wpłynąć na ocenę ryzyka i składki ubezpieczeniowe.

Silnik elektryczny: Ubezpieczenia dla samochodów elektrycznych mogą być początkowo wyższe ze względu na wyższe koszty napraw i wymiany baterii. Z czasem, w miarę spadku kosztów baterii i zwiększenia popularności samochodów elektrycznych, składki ubezpieczeniowe mogą ulec zmniejszeniu.

Silnik hybrydowy: Składki ubezpieczeniowe dla samochodów hybrydowych mogą być zróżnicowane. Hybrydy, łączące elementy różnych rodzajów silników, mogą wymagać specjalnych kwalifikacji techników do naprawy, co może wpływać na koszty ubezpieczeń.

Warto zauważyć, że oceny ryzyka i składki ubezpieczeniowe mogą się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak miejsce zamieszkania, historia kierowcy, używanie pojazdu i wiele innych. Dlatego zawsze warto skonsultować się z przedstawicielem ubezpieczyciela w celu uzyskania dokładnych informacji na temat kosztów ubezpieczenia dla konkretnego pojazdu.

Koszty paliwa

Koszty paliwa to jeden z tych wydatków, które można zauważyć za każdym razem, gdy odwiedza się stację paliw lub stację ładowania. Przyjrzyjmy się, ile kosztuje paliwo do różnych typów pojazdów.

Koszt paliwa do pojazdów benzynowych. Samochody takie jak Toyota Corolla mają wskaźnik ekonomiczności na poziomie 31 mpg. Przy średnim spalaniu 7,58 l/100 km i rocznym przebiegu wynoszącym 20 000 km, koszt paliwa wyniesie około 9800 PLN.

Koszt paliwa do pojazdów z silnikiem Diesla. Jeśli chcesz kupić samochód z silnikiem wysokoprężnym, taki jak na przykład SUV Chevrolet Tahoe, którego wskaźnik ekonomiczności wynosi około 25 mpg, a średnie spalanie to 12,7 l/100 km, w ciągu roku na paliwo wydasz około 16 750 PLN, przy założeniu rocznego przebiegu na poziomie 20 000 km.

Koszt paliwa do pojazdów hybrydowych. Większość nowoczesnych pojazdów hybrydowych jest dziś oszczędna. Nawet rodzinne SUV-y, takie jak Honda CR-V, osiągają średnio 38 mpg, a ich spalanie wynosi około 6 l/100 km. Biorąc to pod uwagę, koszt paliwa będzie oscylował w granicach 7800 PLN (przy założeniu przebiegu rocznego 20 000 km).

Koszt ładowania pojazdu elektrycznego. Koszt ładowania pojazdu elektrycznego zależy od kosztu energii elektrycznej w domu i na stacjach ładowania. W Internecie dostępne są specjalne kalkulatory, dzięki którym samodzielnie można przeliczyć taki koszt, uwzględniając cenę swojej taryfy.

Konserwacja

Regularna coroczna konserwacja jest niezbędna do zapewnienia sprawnego działania pojazdu. Należy jednak podkreślić, że koszty utrzymania różnią się nie tylko w zależności od marki, modelu czy wielkości silnika, ale także od rodzaju paliwa.

W tym obszarze pojazdy elektryczne mają wyraźną przewagę nad innymi rodzajami paliwa. Pojazdy elektryczne są znacznie mniej skomplikowane, z mniejszą liczbą ruchomych części, co czyni je łatwiejszymi i tańszymi w utrzymaniu. W ciągu pięcioletniego okresu posiadania niezbędne czynności konserwacyjne obejmują zazwyczaj wymianę opon, płynu hamulcowego i przekładniowego, płukanie układu chłodzenia i wymianę akumulatora 12 V, co łącznie szacuje się na 2000 PLN - 2500 PLN.

Jeśli chodzi o pojazdy z silnikiem benzynowym, hybrydowym lub wysokoprężnym, koszt utrzymania może wahać się od 1000 PLN - 1200 PLN do nawet 4000 PLN rocznie, w zależności od lokalizacji serwisu i ceny części zamiennych. Przykładowo, RepairPal wskazuje, że średni koszt samej wymiany oleju w BMW X5 waha się od 700 PLN do 800 PLN, podczas gdy ta sama usługa dla Toyoty Corolli waha się od 460 PLN do 515 PLN

Kwestie środowiskowe

Ponieważ wiele osób opowiada się za ograniczeniem emisji spalin samochodowych jako rozwiązaniem kwestii środowiskowych, ważne jest, aby przyznać, że same poprawki w sektorze transportu nie wystarczą.

Choć z pewnością lepsze od tradycyjnych pojazdów, nawet samochody elektryczne nie są bezpieczne dla środowiska. Na przykład, prawdą jest, że nie wytwarzają one żadnych emisji z rury wydechowej, ale ich produkcja opiera się na materiałach ziem rzadkich i energochłonnych bateriach litowych, które mogą powodować znaczne szkody dla środowiska. Ponadto to, czy energia elektryczna jest dobra, zależy od tego jak EV generuje i dostarcza energię.

Podsumowując, poza brakiem samochodu, posiadanie pojazdu elektrycznego lub hybrydowego wydaje się być najlepszym, co możemy obecnie zrobić dla środowiska, szczególnie jeśli chodzi o globalne ocieplenie.

Inwestycja w przyszłość

Patrząc na sposób, w jaki rozwija się rynek pojazdów, staje się oczywiste, że najbardziej rozważną strategią zabezpieczenia inwestycji w dłuższej perspektywie jest wybór pojazdów elektrycznych, hybrydowych lub innych pojazdów paliwooszczędnych.

Opcje te nie tylko są zgodne z ewoluującym krajobrazem środowiskowym i regulacyjnym, ale także zapewniają większą odporność na wahania cen paliw i nieuniknione przejście na zrównoważony transport.

Co więcej, nie należy zapominać o koncepcji dobrego samochodu używanego i o tym, jak ważne jest uwzględnienie takich czynników, jak konserwacja, przebieg i historia wypadków.